Halk ortasında makat çatlağı olarak bilinen anal fissür sorunu, müdahale edilmediğinde önemli bir sorun haline gelerek kişinin hayat kalitesini düşürüyor. Çoklukla hastaların utanıp çekinebilmesi nedeniyle uzman doktorlara muayene olunmaması, bu mevzuda geç kalınmasına ve makat çatlaklarının kronikleşmesine yol açabiliyor. Cilt kırışıklıklarının önüne geçmek ve genç bir görünüm için uygulanan botoks ise makat çatlakları için değerli bir tahlil sunuyor. Anal bölgeye enjekte edilen botoks, süreksiz olarak kas spazmını azaltarak çatlağın uygunlaşmasını sağlıyor. Memorial Kayseri Hastanesi Genel Cerrahi Bölümü’nden Op. Dr. Hasan Uzer, makat çatlaklarının botoksla tedavisi hakkında bilgi verdi.  

 

Hastalar ekseriyetle cam kesiği ağrısı biçiminde tanım ediyor

İlk kere 1934’de Lockhart- Mummery tarafından tanımlanan makat çatlağı ya da anal fissür sorunu, bağırsakların son kısmını oluşturan distal anal kanal ve duysal hudut ağından varlıklı anal epitelde oluşan çatlak ya da ülserlerdir. Anal bölgede oluşan çatlaklar, buradaki hassas hudut ağı nedeniyle ömür kalitesini düşürmekte, bilhassa dışkılama sırasında ve sonrasında devam eden, hastaların ‘cam kesiği’ ağrısı biçiminde tanım ettikleri önemli anal bölge ağrılarına, parlak kırmızı kanamalara, ıslaklık ve kaşıntı hissine sebep olmaktadır. Bu problemle karşılaşanlar, tuvaletten çabucak sonra 1-2 saat yaşadıkları ağrının şiddetli olduğunu ve bu yüzden tuvalete gitmekten kaçındıklarını vurgulamaktadır.  

 

Rahatsızlık iki aydan uzun sürdüğünde kronikleşiyor

Makat çatlağına nelerin sebep olduğu tam olarak bilinmese de; kabızlık, uzun vadeli ishaller, ağır yük kaldırma, soğuğa maruziyet, cerrahi teşebbüsler ve lavmanların lokal travması ile anal sfinkter dediğimiz kasın spazmı sorumlu tutulmaktadır. İki aydan daha az bir mühlet devam eden çatlaklar akut olarak kıymetlendirilmektedir. Daha uzun mühlet devam edenler ise kas dokusuna kadar ilerlemekte ve beraberinde anal papilla ya da nöbetçi göğüs denilen memeciklerin oluştuğu makat çatlakları ise kronik olarak tanımlanmaktadır.  

 

Hasta basur zannedip yanlış prosedürlere başvurabiliyor

 

Hastaların kıymetli bir çoğunluğu makat çatlağı durumunda uzman tabiplere muayene olmaktan çekinebilmektedir. Bu sıkıntıyla yüzleşmek istemeyen çok sayıdaki insan, sorunun bizatihi geçmesini beklemekte ya da bu bölgede oluşan ağrıların ve kanamaların sebebinin hemoroid (basur) olduğu varsayıp yanlış ve kulaktan dolma bilgilerle ilaçlar kullanmaktadır. Tüm bu nedenlerden ötürü çatlağın seyri daha berbata gitmekte ve hastaların büyük bir kısmı uzman tabiplere kronik safhada başvurmaktadır. 

 

Hastalığın tedavisinde birinci kademede posadan güçlü diyet, bol sıvı alımı ve medikal tedaviler önerilmektedir. Çok tesirli lokal medikal tedavilere ve diyet tekliflerine karşın güzelleşmeyen olaylarda ise cerrahi gündeme gelmektedir. Spazm gelişen kasın zayıflatılması prensibine dayanan ve % 90’lara varan aktifliği olmasına karşın lateral internal sfinkterotomi dediğimiz en çok tercih edilen bu cerrahi seçenek birtakım durumlarda gaz- gaita tutamama yahut ayırımı yapamama üzere sıkıntılara yol açabilmektedir. Mümkün komplikasyon risklerinin en aza indirilmesi için bu bahiste tecrübeli uzmanlar ve tam donanımlı hastaneler tercih edilmelidir. Bu mevzuda cerrahi dışı tedavi uygulamalarına başvurmak isteyen hastaların sayısı da hayli fazladır. Bu noktada botoks tedavisi öne çıkmaktadır.

 

Enjekte edilen botoks kas spazmını azaltıyor

Makat çatlaklarının tedavisindeki hedef ağrı-kas spazmı kısır döngüsünü kırmak olduğu için bu noktada kimyasal casuslarla anal sfinkter spazmının çözülebileceği düşünülmüş ve botulinum toksini yani bilinen ismiyle botoks tedavisi seçenekler ortasına girmiştir. Gram(+) anaerop bir bakteri olan olan Clostridium botulinum tarafından sentezlenen botulinum toksini spazm gelişen anal sfinktere enjekte edildiğinde süreksiz olarak kas spazmını azaltmakta, cerrahi ihtiyacı olmadan çatlağın güzelleşmesini sağlamaktadır. 

 

Ameliyathanede hafif narkoz altında yapılıyor

Makat çatlaklarında botoks tedavisi lokal anestezik kremler sürülerek poliklinik koşullarında bile yapılabilmektedir. Lakin bölgenin hassasiyetinden ve önemli ağrılardan ötürü süreç ameliyathane kurallarında, sedasyon denilen hafif narkoz verilerek yapıldığında daha konforlu olmaktadır. Prosedürün avantajları şöyle sıralanmaktadır:

• İşlem sonrasında hastaneye yatış gerekmemektedir. 
• Sadece enjeksiyon biçiminde ince uçlu bir iğne ile uygulandığı ve rastgele bir cerrahi kesi olmadığı için ameliyat sonrası hastada enfeksiyon riski düşüktür. 
• İşlemden sonra ağrı yok denecek kadar az olmaktadır. 
• Gaz-gaita tutamama üzere önemli komplikasyonlar daha az olmaktadır. 
• Medikal tedavilerde görülen ve hastaların tedaviyi yarıda kesmesine sebep olan önemli baş ağrıları görülmemektedir. 

 

Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı